Program Optymista

„Celem działań wychowawczych jest uczynienie dzieci zdolnymi do odkrycia radości życia.”

Program wychowawczy jaki realizujemy w Przedszkolu Horyzonty nazywa się OPTYMISTA. Został on opracowany na podstawie modelu edukacyjnego, realizowanego we wszystkich placówkach STERNIKA w Polsce. Jest owocem dziesięcioletnich doświadczeń Przedszkola Strumienie w Józefowie, inspirowanych ponad czterdziestoletnią praktyką edukacyjną placówek hiszpańskiego Institució Familiar Educació, z którym  STERNIK współpracuje.

Wychodzimy z założenia, że aby poznać, zrozumieć i wychować człowieka potrzebny jest do tego integralny rozwój osoby. Dlatego praca z naszymi przedszkolakami obejmuje pięć sfer: rozum, wolę, uczucia, emocje i ducha. Bez pracy równoczesnej nad wszystkimi sferami nie jesteśmy w stanie w pełni wychować człowieka.

W przedszkolu staramy się troszczyć o całościowy rozwój dzieci, w tym rozwój sfery fizycznej, umysłowej i emocjonalnej, kształtowanie woli oraz rozwój duchowy. Wychowanie to zmierza do ukształtowania w przyszłości osoby wolnej, chętnej do rozwijania swych zdolności, o prawidłowo ukształtowanym sumieniu i wrażliwości estetycznej, potrafiącej sprostać wymogom wiary i rozumu, zdolnej do podejmowania zobowiązań, przezwyciężania trudności i stałej pracy nad sobą.

Cała nasza praca wychowawcza w przedszkolu opiera się na ścisłej współpracy z rodzicami, ponieważ rodzice, którzy powołali dziecko na świat są pierwszymi i najważniejszymi wychowawcami swoich dzieci. Staramy się wspierać rodziców w tej ważnej, ale też trudnej roli. W pracy wychowawczej pracujemy według następującego porządku:  rodzice – nauczyciele – dzieci, ponieważ odpowiedzialność za wychowanie ponoszą w pierwszym rzędzie właśnie rodzice, w następnej kolejności kadra pedagogiczna i wreszcie sami uczniowie. Uważamy, że efektem współpracy z rodzicami powinno być wychowanie człowieka pełnego optymizmu, harmonii, zdolnego do wypełniania swoich obowiązków, stawiania czoła przeszkodom i radosnego z życia. Realizujemy to w oparciu o tutoring rodzinny, który nazywamy naszą perłą w koronie. Każda rodzina w przedszkolu ma swojego tutora-opiekuna, z którym rodzice spotykają się minimum trzy razy w roku i podczas tych spotkań omawiane są sprawy wychowawcze i edukacyjne związane z ich dzieckiem. Tutor z rodzicami rozmawia o tym w jaki sposób dziecko funkcjonuje w przedszkolu, a w jaki w domu. Po każdym takim spotkaniu ustalone są wspólne cele, nad którymi rodzice i nauczyciele pracują z dzieckiem do następnego spotkania, np. odkładam buciki na miejsce, sprzątam po sobie zabawki, zjadam wszystko co zostało mi podane itp.

Wśród naszych założeń jest dążenie do „wpojenia” wychowankom takich zasad, wartości i nawyków, dzięki którym będą mogli w przyszłości stać się ludźmi dojrzałymi, zrównoważonymi, krytycznymi, odpowiedzialnymi, umiejącymi podejmować wielkie wyzwania, miłującymi naukę, kulturę i sztukę, gotowymi, by dawać z siebie to, co najlepsze.

Jesteśmy przekonani, że rodzice, nauczyciele i najbliższe otoczenie mają wpływ na rozwój i kształtowanie charakteru młodego człowieka. Dlatego tak ważne jest wychowanie od samego początku i spójność między domem a przedszkolem.

Jeśli mówimy o integralnym rozwoju to punktem wyjścia jest poznanie naszych przedszkolaków. Co to oznacza w praktyce? Chodzi o to, żeby zapoznać się z postawą dziecka w przedszkolu, sposobem, w jaki opisują dziecko rodzice, sposobem w jaki opisują dziecko koledzy, sposobem w jaki dziecko opisuje samo siebie oraz sytuacją rodzinną dziecka.

W wychowaniu zawsze uwzględniamy okresy sensytywne, czyli tzw. okresy szczególnej wrażliwości u dziecka i etapy rozwojowe. Jednak pamiętamy o tym, że w wychowaniu nie ma sztywnych norm, ponieważ każde dziecko jest jedyne i niepowtarzalne i rozwija się w swoim tempie. Stąd mówimy o personalizmie w wychowaniu w myśl nauczania świętego Jana Pawła II.

Stymulacja mózgu we wczesnym dzieciństwie odgrywa ogromną rolę w późniejszym procesie uczenia się, dlatego program OPTYMISTA opiera się na wczesnej stymulacji, która polega na tym, by dawać dzieciom warunki i możliwości, aby one same rozwijały się we własnym tempie.

Program wychowawczy w naszym przedszkolu wiąże się  z wychowaniem pozytywnym. Tak jak napisałam wcześniej bierzemy pod uwagę okresy sensytywne, rozpoznajemy czyny dobre, wzmacniamy u dziecka jego mocne strony, umacniamy w nim pozytywną samoocenę, zwracamy mu uwagę na radość jaka płynie z czynienia dobra, kształtujemy jego sumienie, czynimy wysiłek by dawać dobry przykład, mamy wypracowany projekt edukacyjny dla każdego dziecka.

Mamy głęboką świadomość celów, do jakich dążymy w naszej pracy wychowawczej i wiemy jak je osiągnąć. Chcemy, aby nasi wychowankowie posiadali wszystkie wymienione powyżej cechy i jesteśmy świadomi, że osiągniemy to jedynie poprzez pracę nad nawykami. Wiek przedszkolny jest najlepszym okresem do wypracowania wielu cnót.

W jaki sposób możemy nad nimi pracować?

Nawyk jest zautomatyzowaną czynnością, zatem możemy go wypracować jedynie poprzez wielokrotne powtarzanie i konsekwentne wymaganie. Zanim jednak zaczniemy wymagać, należy zaprezentować dziecku, czego od niego oczekujemy. Zaczynamy zawsze od siebie, ponieważ przykład idzie z góry. W rozwoju przedszkolaków dominują cztery sfery, w obszarze, których możemy dbać o dobre nawyki, a mianowicie: higiena, posiłki, porządek, sen. Każda z tych sfer jest również obecna w życiu każdego dorosłego człowieka, zatem wypracowany nawyk np. „pamiętam o swoim zadaniu i dyżurze”, to w dorosłym życiu – obowiązkowość, odpowiedzialność, poważne traktowanie swojej pracy i powierzonych mi zadań. To, co chcemy osiągnąć, to nie tymczasowe „dobre zachowanie”, ale przestrzeganie zasad i funkcjonowanie według tych samych norm w życiu dorosłym.

W naszym przedszkolu w każdym miesiącu dzieci pracują nad innym nawykiem z trzech obszarów – socjalizacja, praca, autonomia. Przedszkolaki zapoznają się z nimi na początku nowego miesiąca podczas zajęć porannych i często wracają do tego w ciągu dnia.

Pani dokładnie wyjaśnia, czego dotyczy dany nawyk i mówi, czego od nich oczekuje. Aby dzieciom było łatwiej odnieść się do tego, w sali wywieszone są obrazki prezentujące charakterystyczne sytuacje związane z danym nawykiem. Nawyki są zautomatyzowanymi czynnościami prowadzącymi do kształtowania pozytywnych cech charakteru, nazywanych też cnotami, zatem pracując nad nawykami, dzieci wypracowują również konkretne cnoty. Aby jednak praca nad nimi była efektywna i przyniosła pożądany efekt, konieczna jest współpraca z rodzicami. Nawyki realizowane w przedszkolu powinny mieć również odniesienie do funkcjonowania dziecka w domu. Jeżeli bowiem pani w przedszkolu pracuje nad tym, aby używać uprzejmych słów: proszę, przepraszam, dziękuję, a w domu nikt od dziecka by tego nie wymagał, to praca byłaby jedynie połowiczna, a na efekty trzeba byłoby czekać dużo dłużej.

Chociaż zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz 59 ze zm.) w przedszkolu nie ma konieczności formułowania odrębnego programu wychowawczo-profilaktycznego, to uważamy, że nasz wypracowany program jest ogromną wartością dodaną do pracy edukacyjnej w przedszkolu. Program doskonale się sprawdza, daje ogromne owoce wychowawcze, pomaga rodzicom w wychowaniu dzieci, a nasza placówka dzięki niemu funkcjonuje harmonijnie, daje duże poczucie bezpieczeństwa zarówno wychowankom, rodzicom i nauczycielom. Ponadto praca wychowawcza zapoczątkowana w naszym przedszkolu, gdzie dzieci uczą się dobrych nawyków od najmłodszych lat, procentuje w późniejszym etapie edukacyjnym dzieci wysokimi osiągnięcia na polu dydaktycznym.